از ساخت گرایی به معرفت در آموزش ادبیات فارسی

از ساخت گرایی به  معرفت در آموزش ادبیات فارسی             محمد حسن صاحبدل

مقدمه :

ساخت گرایی یعنی تولید علم توسط دانش آموز ،ساخت گرایی اگر به طور صحیح وکامل انجام شودنهایتا فرد را به دانش مورد نظر مجهز می کند . ولی آیا همین کافی است؟ به عنوان مثال در درس فارسی دانش آموز شعری را در باره ی ایثار یاد می گیرد وحتی حفظ می کند ،ولی آیا روحیه ی ایثار را هم در درون او ایجاد کرده است؟

عالم فقط می داند ولی عارف دانش را جذب وجود خود کرده وخود را متخلق به آن نموده است عارف به جز عالم بودن عامل نیز می باشد واین میوه ای است که اولیای مااز عالم انتظار دارند (عالم بی عمل درخت بی ثمر است) حتی قرآن کریم عالم بی عمل را همچون خری می داند که بار علم را به دوش می کشد .
من در مسئولیت یک معلم فارسی با تکمیل فرایند ساخت گرایی تولید علم را به ایجاد معرفت تبدیل کرده ودر کلاس هایم به مرحله ی اجرا درآورده ام .

سخن را کوتاه کرده و به ارائه ی فرایند ( از ساخت گرایی به معرفت )می پردازیم

مراحل اجرا

1 )فعالیت در منزل(آمادگی)

الف-دانش آموزان درس جلسه بعد را در منزل روخوانی می کنند.

ب)معنی کلمات مشکل درس رابااستفاده  ازفرهنگ لغات  آخر کتاب یا منابع دیگر می نویسند

2  )فعالیت گروه ها در کلاس(یادگیری)  

الف)نفر اول یک گروه معنی کلمات مهم یک بند یابیت را بیان می کند.

ب)نفر دوم ،بند یا بیت مورد نظر را روخوانی می کند .

ج)نفر سوم مفهوم متن یا بیت خوانده شده را توضیح می دهد .

د)نفر چهارم آرایه های ادبی و توضیحات ضروری دیگر از قبیل مهم ترین پیام های درس ،نویسنده متن یا شاعر را بیان می کند

د) در پایانِ هر یک از موارد چهار گانه ی فوق در صورتی که ازاعضای سایر گروه ها نظر دیگری داشته باشد با بلند کردن دست بیان می کند ومعلم نظر نهایی را می دهد

  هـ ) به همین ترتیب تمام درس توسط گروه بعد همیاری سایر گروه ها وهماهنگی دبیر آموزش داده می شود

3) درونی کردن مفاهیم ( معرفت)

در این مرحله به منظور عمق بخشیدن به مفاهیم ودرونی شدن آن ها گروه ها با تبادل نظر ودقت برمفاهیم درس به سوالات زیر در برگه ی جداگانه ای که به آن ها داده می شود پاسخ می دهند: