ارکان تشبیه

ارکان تشبیه

       به مثال های زیر توجه فرمایید:

1)صورتش مانند لبو سرخ شد

2)آسمان مثل  نقره گشت سفید

 در مثال اول  (صورتش)  را به (لبو) تشبیه کرده ایم

ودر مثال دوم (آسمان ) را به( نقره)  تشبیه کرده ایم 

ارکان تشبیه  عبارتند از  1) مشبه : چیزی که تشبیه شده ،  صورتش     و      آسمان

                              2) مشبه به :  به  آن تشبیه شده ،   لبو          و       نقره

به جز دو رکن  1 و2  رکنهای  3و 4 هم وجود دارند که همه را در جدول زیر می بینید:

      ادات تشبیه کلماتی هستند که به کمک آن ها تشبیه انجام می شود : مثل ، مانند ، همچون ، چون،

و اما وجه شبه همان صفت مشترکی است که برای  رکن 1  ورکن 2  می آوریم.

    درهر  تشبیهی رکن ا و2 همیشه موجود است ولی جزء 3  یا 4 ممکن است محذوف یعنی حذف شده باشد.      

به مثال های زیر توجه فرمایید :

شبنم گفت : می خواهم آفتاب شوم   ( رکن 1=شبنم ، رکن2=آفتاب  ، رکن 3و4 محذوف)     

نام توکلید هرچه بستند(رکن 1=نام تو، رکن2 =کلید ، رکن3=محذوف ، رکن4=هرچه بستند)

     بعضی اوقات  رکن ا و2 به وسیله ی یک کسره به هم اضافه می شوند(ترکیب اضافی) که  ممکن است به ترتیب رکن 1و2باشند ویا برعکس  ( باید دقت کنیم چی به چی  تشبیه شده )

مثال ها:

 درسِ  بزرگ طبیعت (طبیعت =رکن1 ، درس= رکن2 ، بزرگی = رکن3)

قدِ سرو(قد به سرو تشبیه شده)

سروِ قد( قد به سرو تشبیه شده)

رویِ ماه( رو به ماه تشبیه شده )

ماهِِ رو(رو به ماه تشبیه شده)

کودکان ِ ذرت ها =ذرت ها به کودکان تشبیه شده

دایه ی ابر= ابر به دایه تشبیه شده

     تمرین:  در مثال های زیر ارکان تشبیه را مشخص کنید:

درختان شاخه ی دست های خویش رابه آسمان بر افراشته بودند.

هر ورقش دفتری است معرفت کردگار.

این درختانند همچون خاکیان.

مثل یک شاخه گل جوانه بزن

بر درختی شکوفه ای خندید          در کتابی بهار  معناشد